Organizacje pozarządowe - NGOsy (od angielskiego non-government organization) są emanacją społeczeństwa obywatelskiego. Panuje pogląd, że antydemokratyczne rządy za NGOsami nie przepadają.

27 lutego obchodzimy Światowy Dzień Organizacji Pozarządowych, który ma na celu zainspirowanie ludzi do aktywnego zaangażowania się w ich działalność i zachęcanie do większej symbiozy między tego typu organizacjami oraz sektorem publicznym i prywatnym.

Każdego roku Światowy Dzień NGO obchodzony jest od Nowej Zelandii i Australii, aż po Amerykę Północną i Południową, Dzień NGO został oznaczony jako święto w 89 krajach na sześciu kontynentach.

Organizacje pozarządowe w Polsce

– rys historyczny.

Pierwsze doniesienia o polskiej, pozarządowej działalności datuje się na XII w. W 1108 roku, we Wrocławiu, fundacja biskupia ufundowała szpital. Tego typu inicjatywy przyczyniły się do powstawania nieformalnych grup zadaniowych, które na przestrzeni wieków, przerodziły się w organizacje religijne, prorządowe i obywatelskie.

Lata 50-te i schyłek stalinizmu były okresem, w którym całkowicie negowano zasadność działania i w ogóle istnienia społecznych instytucji pomocowych. Zniesiono prywatne i społeczne pośrednictwo pracy, w którego miejsce powstały lokalne komórki rad narodowych – zbyt scentralizowane i przesiąknięte ideowością, by mogły realnie diagnozować i rozwiązywać problemy potrzebujących. Jednak to właśnie wtedy powstały się, m. in.: Polski Komitet Pomocy Społecznej, Polski Czerwony Krzyż, Liga Kobiet.

Późny PRL oraz wczesna III Rzeczpospolita to już właściwy rozdział w historii pozarządowej działalności w naszym kraju.

W skali ogólnopolskiej działa 28% wszystkich organizacji pozarządowych, 10% działa na skalę międzynarodową. 25% organizacji jest aktywnych w skali województwa, 32% w obszarze gminy lub powiatu. 5% wszystkich organizacji działa tylko w swoim najbliższym sąsiedztwie.

Lokalny zasięg mają przeważnie organizacje działające na rzecz rozwoju lokalnego, natomiast działalność ogólnopolską lub międzynarodową podejmują przeważnie organizacje kulturalne i działające w ochronie zdrowia.

W wolontariat na rzecz wspierania działalności organizacji pozarządowych angażuje się co piąty Polak. Cały czas wzrasta ilość fundacji i stowarzyszeń, które korzystają z pomocy wolontariuszy.  Jeszcze dziewięć lat temu robiło to tylko 40% organizacji – obecnie już 61%.

Organizacje społeczne coraz częściej współpracują również ze sferą biznesu. 75% fundacji i stowarzyszeń utrzymuje relacje z firmami prywatnymi, podczas gdy pięć lat temu robiła to nieco ponad połowa z nich. Coraz więcej organizacji otrzymuje od firm wsparcie w postaci darowizn finansowych (41% organizacji) oraz wsparcia rzeczowego (taką pomoc otrzymało 28% fundacji i stowarzyszeń).

                                              Obecnie definicję organizacji pozarządowej można znaleźć w Ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jest to definicja uniwersalna, w tym sensie, że inne akty prawne często odwołują się do pojęcia organizacji pozarządowej w rozumieniu tej ustawy. Zgodnie z art. NGOsami są organizacje, które nie mogą być „jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi”.

FOTO: zdjęcia archiwalne pochodzące z różnorodnych działań Fundacji "Nad Symsarną"